In 1888 reisde je nog voor 65 cent in de 1e klas van Alphen naar Tilburg en weer terug. Maar precies honderd jaar later zou deze spoorlijn, die van Tilburg naar het Belgische Turnhout liep, worden verwijderd. Tegenwoordig is het ‘Bels Lijntje’ een fietspad.
Wat is er te doen?
De fietstocht over het ‘Bels Lijntje’ start bij station Tilburg. Misschien heb je eerst rondgedwaald door de Spoorzone en de prijswinnende LocHal, of nieuwe krachten opgedaan bij ‘De Wagon’.
Wij begonnen op onze OV-fietsen aan de fietsroute. Deze is zo’n 30 kilometer lang en loopt, net als de voormalige spoorlijn, door tot Turnhout. Ons einddoel lag net voor de grens, in de bijzondere plaats Baarle-Nassau. Daarover later meer!
Tijdens het fietsen langs het Bels Lijntje is het moeilijk om je voor te stellen dat hier van 1867 tot diep in de jaren ’80 een spoorlijn lag. Behalve het feit dat het fietspad kaarsrecht loopt en vaak op een verhoging in het landschap ligt, is er niets meer van het spoorverleden te herkennen. De meeste stationsgebouwen en wachterswoningen werden gesloopt en worden alleen nog in herinnering geroepen door de wit-roze Bels Lijntje-bordjes.
Hoe verder we van Tilburg zijn, hoe interessanter het traject wordt. Hier en daar staan verdwaalde andreaskruisen en zelfs een aantal wachtershuizen overleefde de sloopwoede. Bij één van die wachtershuizen, nummer 18, in het buurtschap Boshoven, staat een interessant informatiebord over hectometer- en kilometeraanduidingen, de enige soortgelijke overblijfselen die nog langs het tracé te herkennen zijn.
Eenmaal in Baarle vind je het voormalige stationsgebouw, nu een wokrestaurant. De plaats werd ooit verdeeld tussen de plaatselijke mogendheden en veranderde zo in een gebied vol enclaves: het Nederlandse ‘Baarle-Nassau’ en het Belgische ‘Baarle Hertog’. Je loopt voortdurend van de ene enclave naar de andere, en dus van het ene land naar het andere. Zelfs een huis of voordeur kan in beide landen liggen! Kijk maar eens naar de huisnummers: deze zijn voorzien van een vlaggetje. Eet je je ijsje in België of in Nederland?
In de VVV van Baarle vind je een expositie met luchtfoto’s, lokale geschiedenis en zelfs een paneel over de overblijfselen van het grensstation langs het Bels Lijntje, dat je zult tegenkomen als je verder fietst richting Turnhout. Wij keerden terug naar de thuishaven van onze OV-fietsen.
Ook al zijn er niet veel sporen van de spoorlijn meer te vinden, de fietsroute is zeker de moeite waard. Het landschap is prachtig groen, boomrijk en rustgevend. En heeft veel verhalen te vertellen, zo blijkt bijvoorbeeld bij het passeren van ‘Schijnvliegveld De Kiek’ – een voor ons onbekende, maar fascinerende geschiedenis uit de Tweede Wereldoorlog.
Ben je enthousiast geworden? Op internet vind je, op allerlei verschillende websites, praktische informatie. Je kunt ook gebruikmaken van de app ‘Brabant vertelt’. Daarin vind je niet alleen de route, maar ook verdiepende informatie bij wat je onderweg tegenkomt.
Een volgende keer nemen we overigens onze eigen fietsen mee en rijden we door naar Turnhout. Je mag je fiets meenemen in alle Belgische treinen, voor €4,00 per enkele reis. Vanaf Turnhout sta je, via Antwerpen Berchem, algauw weer in Breda en kun je terug naar huis reizen met je NS Dagkaart fiets.
Leestips
Spoorzoeken (Kees Volkers)
Atlas van de verdwenen spoorlijnen in Nederland (V.M. Lansink en J.M. ten Broek)
