In de zomer van 2024 werd in Berlijn gevierd dat de S-Bahn 100 jaar bestaat. Vandaag de dag bewegen op de 16 lijnen van gezamenlijk 340 kilometer spoorlijn 756 rood-gele treinen onvermoeibaar langs 168 stations. Maar het was zeker niet evident dat dit vervoermiddel een wereldoorlog en de rigoureuze deling van de stad zou overleven. Je komt alles over deze geschiedenis te weten op station Ostbahnhof, waar de ‘Projektraum’ van het Berliner S-Bahn Museum gevestigd is.
Wat is er te doen?
100 jaar geleden werd in Berlijn begonnen met de aanleg van een netwerk van spoorlijnen die de stad en de voorsteden zouden verbinden. Vanaf het begin is de keuze gemaakt om daarvoor aparte sporen aan te leggen (ook waar al lijnen lagen) en elektriciteit met een derde rail voor de aandrijving te gebruiken.
De deling van de stad Berlijn en de bouw van de Muur betekenden dat ook het S-bahn-netwerk werd opgeknipt. Ongeveer 30 kilometer spoorlijnen werd stilgelegd. Én het hele netwerk bleef onder het beheer van de Oost-Duitse spoorwegen – wat in het oosten de S-bahn tot het belangrijkste vervoermiddel maakte, maar in het westen leidde tot een boycot en verval. Nog steeds zijn niet alle spoorlijnen die zijn gesloten tijdens de deling, hersteld. Maar er wordt wel actief gepland en gewerkt om het netwerk mee te nemen naar de toekomst. Bijvoorbeeld ook met het nieuwe treintype dat sinds 2021 wordt ingezet.
Ondanks de beperkte ruimte voor de tentoonstelling wordt er zeer veel interessante informatie verteld en getoond aan de hand van historische foto’s, netwerkplannen en voorwerpen. De jubileumtentoonstelling is in ieder geval dit najaar nog te zien in de projectruimte, die ook wel ‘museum light‘ wordt genoemd. Een speciaal S-bahn museum heeft men in Berlijn namelijk nog steeds niet kunnen realiseren. Maar de bescheiden toegangsprijs voor de tentoonstellingsruimte en de opbrengsten van de museumwinkel gaan allemaal in de spaarpot. Hopelijk kan het S-Bahnmuseum daarmee in de toekomst een grotere en definitieve locatie betrekken om hun interessante verhalen te blijven delen.
