De trams van Lissabon zijn iconisch – zozeer dat ze veelvuldig figureren op souvenirs van de stad. Magneten, tassen, ansichtkaarten, de keuze is reuze. Wij lopen sinds onze treinreis naar Portugal rond op tramsokken! Waar in veel steden de trams van weleer bij uitzondering worden ingezet, zijn in Lissabon de wit-gele houten trams altijd de ruggengraat van het tramnetwerk gebleven. Ook vandaag nog staan ze klaar om je mee te nemen op een hobbelige rit via de steile hellingen, smalle straten en scherpe bochten van de stad, waar een moderne tram geen enkele kans maakt!
Wat is er te doen?
In Lissabon nam de ontwikkeling van het tramnetwerk pas een grote vlucht met de komst van elektriciteit als aandrijving. Voor die tijd waren er wel paardentrams, maar die waren niet zo geschikt voor het heuvelachtige terrein met de vele smalle en bochtige straatjes. Daarom werden er funiculaires en zelfs kabeltrams gebouwd.
De krachtige aandrijving die elektriciteit bood, maakte het mogelijk om trams te laten klimmen en dalen. Om scherpere bochten te kunnen maken, werd er gekozen voor smalspoor en korte trams. In de loop der tijd werden veel tramlijnen helaas vervangen door bussen of verdwenen met de komst van de metro. Maar de mooiste tramlijnen zijn blijven bestaan: juist voor de meest bochtige en heuvelachtige stukken bleken trams namelijk het meest geschikte vervoermiddel. In het bijzonder die iconische houten trams uit het begin van de twintigste eeuw! Daarom vind je in Lissabon nog steeds deze vooroorlogse trams, hoewel ze wel werden gerestaureerd en gemoderniseerd.
Er zijn in Lissabon momenteel zes tramlijnen. Ze hebben een lijnnummer, aangevuld met een E (net als de funiculaires en de lift). De bussen hebben ter onderscheid een lijnnummer aangevuld met een B. Op vijf van de zes tramlijnen rijden uitsluitend historische trams. Alleen op tramlijn 15E rijden moderne trams. Deze lijn volgt de kust naar Belém, is grotendeels vlak en dus wél geschikt voor lange, gelijkvloerse trams.
Reisgidsen over Lissabon raden vaak lijn 28E aan als het mooiste traject en wij kunnen ze geen ongelijk geven. Maar ook de andere lijnen zijn zeker de moeite waard om meer van de stad te zien. In combinatie met de funiculaires kun je leuke routes dwars door de stad maken. Voor de meest comfortabele rit – en daadwerkelijk uitzicht – wil je natuurlijk een zitplek. Het aantal bankjes is beperkt in de oude trams. Vooral tram 28 kan erg druk en vol zijn en er vormen zich fikse rijen bij het startpunt. Ons vriendelijke advies: check de dienstregeling en ga zo vroeg mogelijk op pad! (En beperk je niet tot tram 28 alleen, natuurlijk.)
Praktische informatie over het openbaar vervoer en de bijbehorende tickets in Lissabon vind je in dit artikel.
Naast de gele trams van Carris kun je ook historische rode trams tegenkomen in de stad. Deze rijden voor de Hills Tramcar Tour van de bekende touraanbieder Yellow Bus. Ze bieden een “premium edition” van de reguliere tram 28-route. Je krijgt daarvoor een audioguide en een ticket voor 24 uur, die je ook mag gebruiken voor de reguliere trams, de funiculaires en de Santa Justa-lift van Carris. Let op, de rode trams bieden een doorgaande tour, geen hop-on hop-off. Daarvoor moet je de gewone tram nemen!
